Дэлхийн банк: Тэтгэврийн зардлыг ДНБ-ий 2.8 хувьтай тэнцэх төсвөөр санхүүжүүлж байна
Тэтгэврийн даатгалын санд олгож буй төсвийн дэмжлэгийн хэмжээ цаашид улам өсөх төлөвтэй байна. Тиймээс энэ системд шинэчлэл хийхгүй бол тэтгэврийн даатгалын тогтолцоо санхүүгийн тогтворгүй байдалд орно гэдгийг Дэлхийн банк анхаарууллаа.
2021 оны I улиралд Нийгмийн даатгалын сангаас олгосон тэтгэврийн хэмжээ өмнөх оны мөн үеэс 24.4 хувиар буюу 138.4 тэрбум төгрөгөөр өсжээ. Өөрөөр хэлбэл төдий хэмжээгээр төсөвт хүндрэл учруулж байна гэсэн үг аж.
Үүнтэй харьцуулахад мөн хугацаанд Нийгмийн даатгалын сангийн орлого 785.1 тэрбум төгрөг болж, өмнөх оны мөн үеэс хоёр хувиар өсжээ. Хэдий тийм боловч энэхүү өсөлтөд Эрүүл мэндийн даатгалын сангийн орлого 39.1 хувиар буюу 31.1 тэрбум төгрөгөөр өссөн нь голчлон нөлөөлсөн байна.
Төсвийн дэмжлэгийг харвал 2020 онд шимтгэлийн орлого, тэтгэврийн зардлын зөрүүг дотоодын нийт бүтээгдэхүүний 2.8 хувьтай тэнцэх хэмжээний улсын төсвийн дэмжлэгээр санхүүжүүлжээ. Энэ үзүүлэлт цаашид 2030 онд дотоодын нийт бүтээгдэхүүний 6.8 хувь, 2050 онд дотоодын нийт бүтээгдэхүүний 11.3 хувь хүрч нэмэгдэхээр байгааг Дэлхийн банк тооцоолсон байна.
2022 оны эхний улирлын байдлаар 360 гаруй мянган ахмад Нийгмийн даатгалын сангаас тэтгэвэр, тэтгэмж авч байна.
Монгол Улс 2022 оны хоёрдугаар сард тэтгэврийн доод хэмжээг нэмэгдүүлсэн юм. Ингэснээр нийт тэтгэвэр авдаг ахмадуудын дөрөвний гурав нь тэтгэврийг доод хэмжээгээр авдаг болж, даатгуулагчийн төлсөн шимтгэл, тэтгэврийн хоорондох уялдаа суларсан гэж Дэлхийн банк үзэж байна.
Харин тэтгэврийн хэмжээг хэрэглээний үнийн өсөлттэй уялдуулан автоматаар индексжүүлдэг болох хувилбарыг санал болгож байгаа юм. Ингэснээр тэтгэврийн хэмжээг урьдчилан таамаглахуйц болгож, төсвийн зардлыг бууруулах боломжтой гэж үзжээ. Цаашлаад 2022 онд хэрэгжүүлж байгаа шиг гэнэтийн, нэг удаагийн шинж чанартай зохицуулалт хэрэглэх шаардлагагүй болох боломж бүрдэхээр байгаа аж.
Үүнээс гадна 2017 онд малчдын тэтгэврийн насыг наашлуулсан ч тодорхой ажил мэргэжил, хөдөлмөрийн нөхцөлд ажиллагсад, мөн дөрөв ба түүнээс дээш хүүхэдтэй эмэгтэйчүүдийн тэтгэвэрт эрт гарах насыг хэвээр үлдээсэн нь шүүмж дагуулж байгаа юм.
